وندسا® (وندتانیب)

وندتانیب برای موارد زیر تجویز می‌شود:

- درمان علامتی و یا پیشرفته سرطان تیروئید مدولاری در بیمارانی با تومور غیرقابل جراحی پیش‌رونده یا متاستاتیک.

- با توجه به عوارض درمان با وندتانیب، بیماران بدون دردی که بیماری در آن‌ها بدون علامت و یا به‌صورت آهسته پیشرفت می‌کند باید به‌دقت مورد پایش قرار گیرند.


ایمنی و اثربخشی مصرف دارو در کودکان مشخص نیست.

وندتانیب ممکن است موجب بروز عوارض جانبی ذیل شود:

طولانی شدن فاصله :QT وندتانیب می‌تواند به‌طور وابسته به غلظت موجب طولانی شدن فاصله QT شود.
Torsades de pointes (تاکی کاردی پلی مورفیک بطنی)، تاکی کاردی بطنی و مرگ ناگهانی در بیماران تحت درمان با وندتانیب رخ داده است. نوار قلب (ECG)، پتاسیم سرم، کلسیم، منیزیم و هورمون محرک تیروئید (TSH) باید قبل از شروع درمان با وندتانیب، 4-2 هفته قبل از شروع درمان و سپس 12-8 هفته بعد و پس از آن هر 3 ماه به‌صورت دوره‌ای آزمایش شود. در صورت سنکوپ، علائم قبل از سنکوپ و تپش قلب، بیماران باید با ارائه دهنده خدمات بهداشتی خود تماس بگیرند. الکترولیت‌ها و نوار قلب باید در بیمارانی که اسهال دارند بیشتر کنترل شود.

واکنش‌های شدید پوستی: وندتانیب می‌تواند واکنش‌های شدید پوستی ایجاد کند مانند نکروز ایپدرمال سمی که سندرم استیون- جانسون خوانده می‌شود یا دیگر واکنش‌های پوستی جدی که ممکن است روی هر قسمت از بدن مشاهده شوند. واکنش‌های پوستی جدی ممکن است تهدید کننده حیات باشند و بیمار نیاز به مراجعه به بیمارستان داشته باشد.
علائم شامل: بثورات پوستی یا آکنه، خشکی پوست، خارش، تاول‌های روی پوست، تاول یا زخم‌های دهانی، لایه لایه شدن پوست، تب،دردهای عضلانی یا مفصلی، قرمزی یا تورم صورت، دست‌ها یا کف پا است.

مشکلات تنفسی (بیماری بینابینی ریه): وندتانیب ممکن است باعث بیماری بینابینی ریه (ILD) شود که ممکن است منجر به مرگ شود. بیماران ممکن است یک‌باره با شروع علائمی مانند تنفس سخت، سرفه مداوم یا تب را تجربه کنند.

سکته مغزی: وندتانیب ممکن است باعث بروز سکته مغزی شود که در برخی از بیماران منجر به مرگ شده است. اگر بیمار علائم سکته مغزی را داشته باشد مصرف وندتانیب باید قطع شود.
 این علائم شامل: بی‌حسی یا ضعف در عضلات صورت، بازو یا پا (به‌ویژه در یک طرف بدن)، اختلال در تکلم یا درک، مشکلات بینایی در یک یا هر دو چشم، سرگیجه ناگهانی، احساس گیجی، از دست دادن تعادل، اختلال در راه رفتن که به‌صورت ناگهانی پیش بیاید، سردرد شدید ناگهانی.

خونریزی: وندتانیب ممکن است باعث خونریزی شدید شود.

نارسایی قلبی: نارسایی قلبی که منجر به مرگ شده است در بیماران تحت درمان با وندتانیب رخ داده است. علائم نارسایی قلبی باید توسط پزشک کنترل شود و در صورت مشاهده، مصرف وندتانیب باید قطع شود. نارسایی قلبی ممکن است حتی پس از قطع وندتانیب قابل برگشت نباشد.

اسهال: اسهال اغلب یکی از علائم سرطان مدولاری تیروئید است. همچنین وندتانیب می‌تواند باعث اسهال شود یا آن را تشدید کند. در صورت بروز اسهال، ECG و الکترولیت‌های سرم باید به‌دقت کنترل شوند تا خطر بروز عارضه سندرمQT طولانی در اثر دهیدراسیون کاهش یابد. پزشک باید سطح خون بیمار را از نظر الکترولیت در صورت اسهال داشتن به‌طور مداوم چک کند.

کم‌کاری تیروئید: هنگام مصرف وندتانیب ممکن است تغییراتی در هورمون‌های تیروئیدی ایجاد شود. زمانی که وندتانیب مصرف می‌شود، پزشک می‌بایست سطح هورمون‌های تیروئیدی را تا زمانی که وندتانیب مصرف می‌شود کنترل کند.

فشار خون بالا (هایپرتانسیون): اگر بیمار دچار فشار خون بالا شود و یا فشار خون بالا در او تشدید شود، پزشک ممکن است دوز وندتانیب را تا زمانی که فشار خون کنترل شود کاهش دهد یا مصرف دارو را تا زمان کنترل فشار خون قطع کند. همچنین ممکن است پزشک برای کنترل فشار خون داروهای دیگری تجویز کند.

سندرم لكوآنسفالوپاتی خلفی برگشت پذیر (RPLS): RPLS می‌تواند هنگام مصرف وندتانیب اتفاق بیفتد. در صورت مشاهده علائم: تشنج، سردرد، اختلالات بینایی، گیجی یا و هرگونه تغییر عملکرد ذهنی، بیمار باید مورد بررسی قرار گیرد.

مشکلات ترمیم زخم: وندتانیب بر بهبود زخم تأثیر منفی می‌گذارد. اگر بیمار قبل از شروع درمان و در حین درمان با وندتانیب قصد انجام هرگونه عمل جراحی را دارد، باید فوراً به پزشک خود اطلاع دهد. مصرف وندتانیب باید حداقل 1 ماه قبل از جراحی قطع شود. حداقل به مدت 2 هفته پس از جراحی و بهبود زخم نیز باید از مصرف وندتانیب خودداری شود. عوارض از سرگیری درمان با وندتانیب پس از رفع عوارض ترمیم زخم مشخص نشده است. شروع مصرف مجدد وندتانیب بعد از جراحی باید با نظر پزشک باشد.

شایع‌ترین عوارض جانبی
شایع‌ترین عوارض جانبی در افرادی که وندتانیب مصرف می‌کنند عبارت‌اند از:
• اسهال
• راش
• آکنه
• تهوع و استفراغ
• فشار خون بالا
• سردرد
• احساس خستگی
• بی اشتها
• عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی
• درد معده (شکمی)
مشکلات چشمی (مانند التهاب، عفونت چشمی، خشکی چشم، گلوکوما و مشکلات قرنیه)
مشکلات بینایی (حساسیت بیش از حد به نور)

• القا کننده های CYP3A4: از مصرف هم‌زمان القا کننده‌های قوی CYP3A4 (مانند Rifampicin)، در طول درمان با وندتانیب به علت کاهش غلظت وندتانیب خودداری کنید. از مصرف هم‌زمان گیاه علف چای خودداری کنید زیرا ممکن است به‌طور غیر منتظره‌ای باعث کاهش غلظت وندتانیب در بدن شود.

• ناقل‌های OCT2: هنگام مصرف وندتانیب با داروهایی که توسط OCT2 منتقل می‌شوند (مانند متفورمین)، احتیاط کنید و به‌دقت عوارض مسمومیت دارویی را کنترل کنید زیرا وندتانیب باعث افزایش غلظت پلاسمایی این داروها می‌شود.

• دیگوکسین: در هنگام مصرف وندتانیب با دیگوکسین احتیاط کنید و به‌دقت عوارض مسمومیت دارویی را کنترل کنید زیرا وندتانیب باعث افزایش غلظت پلاسمایی دیگوکسین می‌شود.

• داروهایی که فاصله QT را طولانی می‌کنند: از مصرف هم‌زمان وندتانیب با داروهایی که ممکن است فاصله QT را طولانی کنند، خودداری کنید. تجویز وندتانیب با داروهای ضد آریتمی (شامل اما نه محدود به: آمیودارون، دیسوپیرامید، پروکائین آمید، سوتالول، دوفتیلید) و داروهای دیگر (شامل اما نه محدود به: کلروکین، کلاریترومایسین، دولاسترون، گرانیسترون، هالوپریدول، متادون، موکسی فلوکساسین و پیموزاید) که فاصله QT را ممکن است طولانی کنند، باید محدود شوند.

• در بیماران مبتلا به سندرم مادرزادی QT طولانی استفاده نشود.